تهران- ایرناپلاس- پس از چند روز قطعی سیستم ارائه تسهیلات پستی به ناشران، با توافق خانه‌کتاب و ادبیات ایران و شرکت پست، ارائه این امکانات از سر گرفته شد.

به گزارش ایرناپلاس، سامانه پست خانه‌ کتاب و ادبیات ایران، سال ۱۳۹۷ در پی توافق بین معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شرکت ملی پست در اختیار اهالی نشر قرار گرفت. میزان تخفیف شرکت ملی پست، برای سرویس سفارشی ۲۵ درصد و برای سرویس پیشتاز ۳۰ درصد درنظر گرفته شده بود. همچنین معاونت امور فرهنگی وزارتخانه، برای مرسولات زیر ۲ کیلوگرم، تسهلات ویژه ۵۰ درصدی در نظر گرفته بود.

این تسهیلات به ناشران ارائه می‌شد تا زمانی که در اواسط آبان‌ماه امسال استفاده تسهیلات پست برای ناشران غیرممکن شد. یک روز بعد از این اتفاق، شرکت پست اعلام کرد استفاده از امکانات را در اختیار ناشران قرار داده اما هنوز مشکلات و نگرانی‌هایی وجود داشت تا اینکه اوایل آذرماه، علی رمضانی مدیرعامل خانه‌ کتاب و ادبیات ایران از تمدید قرارداد با شرکت ملی پست خبرداد و گفت: شرایط تمدید مبلغ پرداختی اعضای سامانه پست کتاب افزایش یافته اما حمایت یارانه‌ای وزارت ارشاد همچنان باقی است.

به گفته او، در شرایط جدید، تخفیف در سرویس سفارشی از ۲۵ به ۱۰ درصد و در سرویس پیشتاز از ۳۰ به ۲۵ درصد کاهش یافته است. همچنین به گفته مسئولان شرکت پست، سرویس سفارشی که از خدمات حذف شده بود، فقط برای سامانه «پست کتاب» ارائه می‌شود.

شرایط جدید پست
بر اساس شرایط جدید پست، اگر بسته تحویلِ دفاتر پستی شود، مبلغی دریافت نمی‌شود و اگر درخواست جمع‌آوری اعلام شود، هزینه مربوطه به دو صورت محاسبه می‌شود؛ ابتدا در قالب اشتراک ماهانه به مبلغ ۳ میلیون ریال و دیگری به صورت جمع‌آوری تکی و با مبلغ ۸۰ هزار ریال خواهد بود.
شرکت ملی پست اعلام کرده به‌تازگی برای ارسال کالا در سفارش‌ها، ۲۵ درصد اضافه مبلغ برای بسته‌بندی «پاکت» اخذ می‌کند اما این مبلغ اضافه، از کتاب و بسته‌های سامانه پست کتاب دریافت نخواهد شد.

به گفته رمضانی، در شرایط جدید، قیمت تمام‌شده سرویس سفارشی یک بسته کتاب «دو کیلویی» برای مشتری عادی ۱۱۳ هزار ریال و قیمت تمام‌شده پست پیشتاز برای مشتری عادی ۱۶۱ هزار ریال خواهد بود. در حالی که مبلغ پرداختی ناشران در پستِ کتاب با شرایط قرارداد جدید، ۷۰ هزار ریال است. بر این اساس، خانه‌ کتاب و ادبیات ایران حدود ۴۰ درصد از مبلغ پست سفارشی تا دو کیلو را پرداخت می‌کند.

خدمات براساس قرارداد جدید به ناشران ارائه می‌شود؛ هر ناشری با وارد به سامانه، براساس وزن بسته، بهای آن را را می‌بیند و می‌پردازد.ارائه خدمات براساس قرارداد جدید
علی رمضانی مدیرعامل موسسه خانه‌ کتاب و ادبیات ایران با تائید راه‌اندازی تسهیلات پست برای ناشرها به خبرنگار ایرناپلاس گفت: مهم‌ترین مساله این است که سامانه، از زمانی که اعلام کردیم، کار می‌کند و ناشران از آن استفاده و سفارش‌های خود را ثبت کردند. همچنین گزارش‌هایی خواستیم تا مشخص شود در این مدت، چند بسته توسط ناشران ثبت و ارسال شده است.

او درباره تمدید قرارداد با شرکت پست نیز توضیح داد: کار را با توافق مورد نظر دو طرف، ادامه دادیم؛ زیرا مردم از من و آقای سبحانی‌فر(مدیرعامل شرکت ملی پست) نمی‌خواهند که در رسانه صحبت کنیم. بلکه می‌خواهند در جلسه‌ها با یکدیگر، خدماتی را مهیا کنیم.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: خدمات براساس قرارداد جدید به ناشران ارائه می‌شود؛ هر ناشری با وارد به سامانه، براساس وزن بسته، بهای آن را را می‌بیند و می‌پردازد.

در روزهایی که تسهیلات پست برای ناشران غیرقابل استفاده بود، مسائل مختلفی مطرح شد. رمضانی درباره این زمینه گفت: میان دو نهادی که با یکدیگر همکاری می‌کنند، ممکن است این مسائل شکل بگیرد. پس بهتر است اقداماتی انجام تا موضوع آرام شود.
پست اقداماتی انجام داده و فهرست سفارشی را برای همه حذف کرد اما فقط این امکان برای ناشران فراهم شده است. قراداد با پست بسته شده، سامانه راه‌اندازی و پرداخت‌ها انجام شده است.

او درباره اینکه بعد از به توافق رسیدن شرکت پست و موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، اگر ناشری امکان استفاده از امکانات را نداشت، چه باید بکند، توضیح داد: اگر ناشران مشکلی داشته باشند، خانه کتاب آنها را برطرف می‌کند. وقتی دو تا سه هزار ناشر از یک سامانه استفاده می‌کنند، ممکن است یک یا دو نفر مشکل داشته باشند. در هر صورت خانه کتاب به صورت آنلاین پاسخگوست. اگر ناشران به  مشکل برخوردند به ما اعلام می‌کنند. همکاران با آنها تماس و مشکل را حل می‌کنند.

شرکت پست در خدمت ناشران است
رمضانعلی سبحانی‌فر مدیرعامل شرکت ملی پست نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایرناپلاس، درباره روند طی شده میان شرکت پست و موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، گفت: قرارداد دو طرف در شهریورماه به پایان رسید؛درخواست تمدید کردند و انجام شد؛ بعد از تمدید بدون اینکه قراردادی امضا شود، به فعالیت خود ادامه دادیم؛.آن هم در حالی که مطالباتی داشتیم، البته پافشاری نکردیم که مطالبات به طور حتم پرداخت شود.

او ادامه داد: زمانی که یک روز سامانه خارج از دسترس بود، خانه کتاب درخواست کرد سامانه را باز کنیم؛ سپس قرارداد را امضا می‌کنیم و بدهی‌ها پرداخت خواهد شد. همان یک روز که بسته شده بود، با اعلام شفاهی خانه کتاب، سامانه باز شد. قرارداد نیز امضا شده و آن ارسال کردیم. بدهی‌ها را پرداخت کردند و هیچ مشکلی برای خدمت گرفتن وجود ندارد. همچنان در خدمت ناشران و خانه کتاب برای خدمت‌رسانی به جامعه فرهنگی هستیم.

سبحانی‌فر افزود:‌با توجه ویژه، قرارداد سرویس سفارشی در مکان، که برای مجموعه‌های دیگر فعال نیست، با تخفیف ویژه و ارزان، فقط در اختیار ناشران قرار گرفته است.
مدیرعامل شرکت پست ابراز امیدواری کرد با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، برنامه‌ریزی‌های لازم برای برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب انجام شود.

امکان ارسال بسته‌ها با تسهیلات، برای ناشران اهمیت زیادی دارد، به‌ویژه با نزدیک شدن به نمایشگاه مجازی کتاب و نمایشگاه‌های استانی، این اهمیت چندبرابر می‌شود.

مهدی حسین‌زادگان مدیر فروشگاه‌های نشر ققنوس درباره وضعیت تسهیلات پست به خبرنگار ایرناپلاس گفت: سیستم سه روزی قطع شد، اما دوباره وصل است و طبق روال گذشته انجام می‌شود.
در قرارداد جدید میان شرکت پست و موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، تغییراتی در درصدهایی که از طرف ناشر باید پرداخت شود، انجام شده است. حسین‌زادگان درباره تاثیر این تغییرات بر عملکر ناشران گفت: فکر نمی‌کنم تغییرات جدید، عدد چشمگیری باشد که بخواهد مشکلی ایجاد کند.

طبق گفته‌ مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و برخی ناشران، سیستم پست بعد از تمدید قرارداد وصل شده اما برخی از ناشران هنوز نمی‌توانند از این امکانات استفاده کنند.
داریوش نویدگویی مدیر انتشارات نویدشیراز با اعلام اینکه نتوانسته بعد از قطعی تسهیلات پست، دوباره از آن استفاده کند، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در روزهای گذشته از کرمانشاه کتابی را از ما خواسته بودند، قیمت کتاب ۴۵ هزار تومان بود اما هزینه پست ۴۸ هزار تومان شد.
درباره اقدامات اخیر، مساله جدیدی به ما اعلام نشده و پست تعرفه‌ای برای کتاب ندارد. در شرایط کنونی که به دلیل همه‌گیری کرونا نمی‌توانیم نمایشگاه کتاب را به شکل حضوری داشته باشیم و نمایشگاه به صورت مجازی برگزار خواهدشد، مردم بعد از دیدن هزینه‌های پست قادر به تامین آن نخواهند بود.

وی با بیان اینکه در این روزها کتاب با هزینه صفحه‌ای ۳۰۰ تا ۳۵۰ تومان منتشر می‌شود، افزود: وعده‌هایی که درباره کاغذ و دیگر امکانات داده شده بود، عملی نشد. قشری که کتابخوان است، به طور معمول توان مالی خوبی ندارند؛ افراد پولدار هم علاقه‌ای ندارند که برای کتاب ۱۲۰ صفحه‌ای ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان پول بدهند. اگر به این مسائل، پست را هم اضافه کنیم، مشکلات بیشتر می‌شود.

بسیاری از مشکلات در نتیجه نبود سیستم گسترده توزیع است؛ هنوز با شیوه ۸۰ سال پیش فعالیت می‌کنیم. هنوز نتوانستیم سیستم توزیع کتاب را در این کشور ایجاد کنیم. هنوز با شیوه ۸۰ سال پیش فعالیت می‌کنیم
نویدگویی درباره پیامدهای تعلق نگرفتن تسهیلات پستی برای ناشران گفت: اگر ناشر یا شرکت پخش بخواهد از تهران، شیراز یا مشهد، کارتن کتابی را به دیگر شهرها ارسال کند، ابتدا باید یک کارتن بخرد و به همراه کالای غیرفرهنگی، بسته را به شهرستان بفرستند. در این روند، هزینه از انبار ناشر تا کتاب‌فروش بسیار خواهد بود. برای همین، ناشران در شهرهای مختلف حساب می‌کنند که چرا باید هزینه کنند اما مشخص نباشد چه زمانی کتاب در کتاب‌فروشی به فروش می‌رسد؛ در نتیجه کتاب به شهرهای مختلف ارسال نخواهدشد.

این ناشر، دلیل بسیاری از مشکلات را نبود سیستم گسترده توزیع بیان کرد و افزود: هنوز با شیوه ۸۰ سال پیش فعالیت می‌کنیم. هنوز نتوانستیم سیستم توزیع کتاب را در این کشور ایجاد کنیم. در سال‌های گذشته تلاش کردم برای ارسال کتاب با راه‌آهن قرارداد ببندم، اما متوجه شدم هزینه دوبرابر خواهد شد.

او درباره پیشنهادی که ۲۵ سال پیش برای راه‌اندازی سیستم توزیع سراسری ارائه داده بود، توضیح داد: باید با توجه دولت و نه دخالت آنها، سیستم توزیع سراسری داشته باشیم. این سیستم باید با مشارکت اتحادیه‌های سراسر کشور فعالیت کند. این شبکه، کتاب ناشران را تحویل بگیرد، شهر به شهر حرکت کند و کتاب‌ها را بین کتاب‌فروشان و مراکز فرهنگی توزیع کند.

نویدگویی ادامه داد: ای کاش بسیاری از یارانه‌هایی که در جای دیگر هزینه می‌شود را در این بخش استفاده می‌کردند. برای نمونه، لازم است چند کامیون بزرگ تهیه کرده و این اقدامات را در سراسر کشور انجام دهند. چنین اقدامی نیاز به تشکیلات و مدیریت دارد. در نبود سیستم توزیع گسترده، مردم از آثار خوب محروم خواهند شد، نویسنده نمی‌تواند اثر ماندگار بنویسد زیرا می‌بیند که آثارش فقط در ۲۰۰ نسخه منتشر می‌شود.
گزارش از آیدین پورخامنه