اپراتور اختصاصی کودک و نوجوان باید از رانت دوری کند

تهران-ایرنا- علی محمدپور، دبیر انجمن ناشران دیجیتالی کودکان و نوجوانان در ایران انلاین نوشت: چندسالی است که راه‌اندازی اپراتور اختصاصی ویژه کودکان و نوجوانان تکلیف شده و حتی اپراتور همراه اول هم در شکل سخت افزاری در قالب درسا و نرم افزاری در قالب انارستان این طرح را راه‌اندازی کرده و با تعیین لیست‌هایی از دسترسی به سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها برای کاربرانش در حال ارائه خدمات است، ولی واقعیت این است که با اینکه هزینه‌های زیادی در این راه صرف شد، عملاً موفق نبوده است.


هدف از راه‌اندازی اپراتور ویژه کودکان و نوجوانان این است که این دسته از کاربران به محتواهایی که مناسب رده سنی آنها نیست دسترسی نداشته باشند، ولی از آنجایی که محتواهای ارائه شده به کودکان محدود است و کاربر خود را راضی نمی‌کنند، آنها به محتواهای فضای خارج از این لیست‌ها نیز دسترسی می‌یابند درنتیجه این کار موفق نبوده و صرفاً ارائه حتی تا ۵ میلیونی سیم کارت کودک مزیت نیست، بلکه موضوع مهم و اصلی این است ابتدا باید بازاری شکل گیرد و کودکان و نوجوانان به محتواهای بسیار غنی و متنوع دسترسی داشته و از این سیم کارت و محتواهای آن به‌صورت مستمر استفاده کنند. چالش اصلی در موفق نبودن هم نگاه انحصاری از سوی اپراتورها در لایه خدمات است. وقتی اپراتوری در زمینه زیرساخت ورود می‌کند چالشی به‌وجود نمی‌آید ولی وقتی در زمینه خدمات ورود می‌کنند چالش به‌وجود می‌آید. آنها هستند که تشخیص می‌دهند چه محتوایی مناسب کودکان و نوجوانان است یا نیست. این در حالی است که آنها چون تولید کننده محتوا نیستند صلاحیت و دانش گزینش خدمات را ندارند و از سوی دیگر در گزینش خدمات به‌صورت انحصاری برخورد می‌کنند و با اینکه تخصصی در تولید محتوای کودک ندارند در زمینه تولید محتوای کودک نیز ورود کرده‌اند و در همین راستا با شرکت‌های بخش خصوصی تولید محتوای کودک و نوجوان هم همکاری نمی‌کنند.
خدماتی هم که به تأمین کننده محتوا ارائه می‌دهند به‌گونه‌ای است که برای تأمین کنندگان تولید محتوا دارای منفعت مالی هم نیست به همین علت بازار محتوا در حوزه دیجیتالی کودک و نوجوان هم شکل نگرفته است.
در این حوزه زیرساخت و ابزار پرداخت و تبلیغات هدفمند ارزان هم وجود ندارد از این رو اتفاق خاصی در حوزه بازار شکل نمی‌گیرد از سوی دیگر ارتباطی هم بین تأمین کننده محتوا و اپراتورها وجود ندارد از این‌رو منجر به تشکیل بازار نشده. بازار هم یعنی عرضه و تقاضا و باید کالا و خدماتی وجود داشته باشد تا نیاز کاربر را تأمین کند. وقتی گستردگی در بین عرضه و تقاضا شکل نگیرد، موفقیتی هم ایجاد نخواهد شد.
راهکار درست برداشته شدن نگاه انحصارگرایانه در حوزه محتوا و سرویس‌هاست و باید هابی، ایجاد شود تا سرویس دهنده‌های مختلف بتوانند به‌صورت عادلانه و یکسان سرویس‌های خود را به کاربران کودک و نوجوان ارائه دهند. از سوی دیگر خدماتی مانند پرداخت و تبلیغات در اختیار تأمین کنندگان محتوا نیز قرار بگیرد تا موفقیت حاصل شود. پیش از این پرداخت مالی دراین حوزه محتوا به‌نام ویس و پیامک وجود داشت که به‌علت تخلفات عده‌ای از بین رفت و به‌نظر می‌رسد احیای دوباره آن کار دشواری باشد. وقتی هم اکنون اپراتور ابزار پرداختی ندارد چگونه می‌خواهد بدون این ابزارها در حوزه کودک و نوجوان به کاربران خود سرویس ارائه دهد. حتی اگر بخواهند ابزارها را هم فعال کنند ولی اعتماد عمومی نسبت به آن ابزارها از بین رفته است و احیای این بخش هم بسیار دشوار است. از این‌رو چشم‌انداز خوبی را برای موفقیت نمی‌بینم. شاید روی کاغذ می‌توان گفت عملیاتی است ولی در عمل قابلیت اجرایی شدن ندارد.